Accepteren en vergeten om te kunnen innoveren

Ik ben door een relatie uitgenodigd om te spreken op een seminar. Het verhaal dient te gaan over baanbrekende innovatie. Als leidraad heb ik mee gekregen dat het ‘best wel een beetje een uitdagend verhaal’ mag zijn. Omdat de organisatie die mij heeft uitgenodigd opereert in een sector, die met de beste wil van de wereld, niet gekenmerkt kan worden als uitdagend, worstel ik met de samenstelling van mijn verhaal. Ik vraag mij af of mijn invulling van ‘best wel een beetje een uitdagend verhaal’, wel in goede aarde gaat vallen.

Angstig om nog tijdens de bijeenkomst met pek en veren van het podium afgereden te worden, heb ik de sector van mijn gastheer tegen andere sectoren aangehouden. Valt er verhoudingsgewijs meer innovatie en originaliteit waar te nemen in andere beroepsgroepen? Hoe vaak zetten bestaande spelers de markt op z’n kop door nieuwe concepten te bedenken en uit te voeren? Wat kenmerkt innovatieve denkers en doeners en grote vernieuwers van vandaag? De afgelopen weken heb ik getracht deze vragen te beantwoorden. Het is me niet gelukt. Vernieuwing, baanbrekende creativiteit en werkelijk anders denken en doen valt voornamelijk op door de grote mate van afwezigheid.

Het is niet KLM die easyJet lanceerde, noch was het Randstad die hun kaartenbak onder de naam LinkedIn online zette of Microsoft die met Google op de proppen kwam. Nee, de relatieve veiligheid van het verleden staat te vaak baanbrekende innovatie in de weg. We houden te veel vast aan wat we weten en sluiten ons systematisch af voor het nieuwe. Met verse datasets en uitgebreide marktanalyses als een alibi, beargumenteren we werkelijke vernieuwing dood. Ontstijgt baanbrekende vernieuwing de embryonale denkfase, dan verankeren we ‘nieuw’ in het verstikkende ‘oud’ en hijgen we managers in de nek en schreeuwen we om resultaten. Het liefst gisteren nog…

Mijn boodschap voor de bezoeker van het seminar: Resultaten behaald in het verleden zijn geen garantie voor succes in de toekomst. Het verleden en het heden geven vertrouwen en comfort om ons te wijden aan de uitdagingen van morgen. Maar, we moeten voorkomen dat we collectief in slaap worden gesust door de bekendheid met het verleden en het comfort van het heden. Alleen als we het heden accepteren en het verleden selectief kunnen vergeten, zijn we in staat nieuwe ideeën en concepten te ontwikkelen voor de toekomst.