Faillissement bij aanbesteding funest

Het ligt voor de hand: een opdrachtgever wil een financieel gezonde opdrachtnemer. Het laatste wat een opdrachtgever wil, is dat zijn opdrachtnemer staande de uitvoering van de opdracht failliet gaat met alle gevolgen van dien. Dat kan immers aanzienlijke schade en vertraging opleveren. Veel opdrachtgevers checken dan ook vooraf hoe potentiële opdrachtnemers er financieel voor staan.

Dat gebeurt ook bij Europese aanbestedingen van opdrachten voor werken, diensten en leveringen. Maar welke eisen mag een aanbestedende dienst eigenlijk op het gebied van financieel-economische draagkracht stellen?
 

Geschiktheidseisen

Bij een aanbesteding toetst een opdrachtgever meerdere geïnteresseerde gegadigden aan geschiktheidseisen en kiest hij vervolgens aan de hand van een gunningscriterium één van de aanbiedingen. De geschiktheidseisen zien toe op de technische- en beroepsbekwaamheid en financieel-economische draagkracht van de inschrijver. In het kader van de technische bekwaamheid worden vaak referenties gevraagd van eerdere projecten met vergelijkbare (technische) specificaties, waaruit blijkt dat de inschrijver in staat zal zijn de beoogde opdracht uit te voeren.
 

Grenzen aan draagkrachteisen

De aanbestedende dienst mag zelf weten hoe hij de financieel-economische draagkracht van inschrijvers toetst. Hij kan eisen stellen met betrekking tot jaaromzet, bankgarantie, goedkeurende accountansverklaring, financiële ratio’s (liquiditeit, solvabiliteit); noem maar op. Maar de gestelde eisen moeten te allen tijde in een redelijke verhouding staan tot het voorwerp en de omvang van de opdracht.

Er gelden dan ook nadrukkelijk grenzen, neergelegd in de Proportionaliteitsgids bij de nieuwe Aanbestedingswet die per 1 april 2013 in werking is getreden. Zo mogen omzetcijfers alleen worden gesteld in geval van zwaarwegende argumenten, bijvoorbeeld wanneer er daadwerkelijke risico’s zijn voor wat betreft de beschikbare capaciteit en correcte oplevering. Datzelfde geldt voor zekerheidsstellingen, temeer omdat deze beslag leggen op de liquiditeit van een onderneming en hoge kosten met zich kunnen brengen.
 

Tip: wees proactief!

De invulling van eisen inzake financieel-economische draagkracht vereist dus maatwerk. Dat betekent een zorgvuldige voorbereiding door de aanbesteder en een alerte houding van de geïnteresseerde gegadigde. Voor die laatste heb ik nog een tip: als u vindt dat de gestelde eisen disproportioneel zijn, wacht dan niet af maar dien zo spoedig mogelijk een klacht in. Van u mag namelijk een proactieve instelling worden verwacht.