Investeren in de bedrijfscultuur bepalend voor innovatiesucces

Bij innovatie wordt vaak als eerste gedacht aan R&D-uitgaven, technologische uitvindingen en aangevraagde patenten of octrooien. Maar om succesvol te kunnen vernieuwen, moet allereerst de bedrijfsstructuur op orde zijn en dienen medewerkers de ruimte te krijgen om innovaties uit te voeren. Sociale innovatie blijkt grotendeels bepalend te zijn om succesvol te kunnen innoveren.

Innovatiemonitor

Ruim 1500 bedrijven namen deel aan de eerste meting van de ‘Innovatie- en concurrentiemonitor topsectoren’ van Panteia en Rotterdam School of Management (RSM). Uit de meting blijkt dat twee op de drie bedrijven in de topsectoren de afgelopen drie jaar een deel van hun omzet hebben geïnvesteerd in technologische innovatie. Maar veel belangrijker voor het succes van de bedrijven blijkt de sociale innovatie te zijn, in het onderzoek gedefinieerd als ‘het aanbrengen van veranderingen in de manier van organiseren, managen en inrichten van de arbeid welke nieuw is voor de organisatie of bedrijfstak’. Maar liefst 77% van het innovatiesucces in de negen Nederlandse topsectoren blijkt te worden bepaald door sociale innovatie, waarmee er ‘slechts’ 23% overblijft voor het aandeel van technologische innovatie.

Investeren in de bedrijfscultuur

Maar wat is sociale innovatie nu precies? In het onderzoeksrapport worden vier pijlers omschreven:

• Dynamisch managen: het ontwikkelen van nieuwe managementvaardigheden.
• Flexibel organiseren: het hanteren van innovatieve organisatievormen.
• Slimmer werken: het realiseren van hoogwaardige arbeidsrelaties.
• Co-creatie: het samenwerken met externe partijen.

Dynamisch managen en slimmer werken leveren volgens het onderzoek de grootste bijdrage aan de prestaties van bedrijven in de topsectoren. Volgens onderzoeker Henk Volberda, hoogleraar Strategisch Management en Ondernemingsbeleid, leggen ondernemers het accent bij innovatie nu nog te veel op de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Bedrijven zouden meer aandacht moeten besteden aan het investeren in een betere bedrijfscultuur, aldus de hoogleraar tegenover NOS.nl.

Best practice: sociale innovatie bij DSM

Van de negen topsectoren in Nederland is de chemie de meest innovatieve sector. 66% van de chemiebedrijven ontwikkelt zelf product- of procesinnovaties. De chemiesector krijgt ook de hoogste score voor sociale innovatie. Een veelgenoemd voorbeeld van een onderneming met een succesvol innovatiebeleid is DSM. Tegenover Management Team noemde onderzoeker Volberda het chemiebedrijf eerder deze maand nog ‘het meest innovatieve bedrijf van Nederland’. Volgens Volberda wordt innovatie bij DSM gedreven vanuit de eigen visie, investeert het bedrijf in het verweven van de activiteiten van de R&D-afdeling met die van de andere afdelingen en is het bedrijf bovendien sterk in samenwerking met kennisinstituten en in co-creatie. Daarmee is DSM er volgens de onderzoeker in geslaagd om innovatie te verankeren in de organisatie, een stap die doorslaggevend blijkt te zijn om succesvol te kunnen innoveren.