Master Data Management
Terug naar overzicht
blog

Is nieuwe maatregel in Frankrijk tegen massaontslagen bij faillissement zinvol?

Het ANP meldde vorige week dat in Frankrijk een nieuwe wet in de maak is. Grote Franse bedrijven die failliet dreigen te gaan, mogen hun deuren niet meer sluiten zonder eerst op zoek te zijn gegaan naar een koper. Ondernemers die dat nalaten, riskeren een boete van maximaal € 1.400 per ontslagen werknemer. De wet is bedoeld voor bedrijven met meer dan 1.000 werknemers. Het doel van de wet is de werkloosheid binnen de perken te houden.

Moeten we in Nederland ook zo’n wet aannemen?

In Nederland kennen we zo’n regel niet, en dat lijkt mij maar goed ook. Ik schrijf dit met enige voorzichtigheid, aangezien ik niet het gehele wetsvoorstel en de toelichting gelezen heb. Er is een aantal argumenten tegen zo’n regel.

Allereerst lijkt het mij een wet die moeilijk te handhaven is. Hoe beoordeel je immers of een bedrijf dat bijna failliet dreigt te gaan goed genoeg haar best heeft gedaan een koper te vinden? En bovendien: wat voor zin heeft het om een bedrijf dat bijna failliet gaat, een boete van maximaal € 1.400 per ontslagen werknemer op te leggen? Wie gaat dat dan betalen? Dan blijft er nog minder geld over voor verdeling onder de schuldeisers.

Een achterliggend probleem

Maar er is ook een achterliggend probleem. De oorzaak van een dreigend faillissement is immers vaak een (te) lage omzet ten opzichte van een (te) hoge kostenstructuur, waar niet goed op ingegrepen wordt of kan worden. Die kostenstructuur bestaat vaak mede uit de personeelslasten. Als een bedrijf met die te lage omzet ten opzichte van de te hoge personeelslasten op zoek moet naar een koper, zal die zoektocht lastig zijn. Welke koper zal immers een verlieslatend bedrijf willen overnemen?

Koper uit faillissement maakt som op

Potentiële kopers zullen rationeel rekenen en overwegen dat zij liever het bedrijf waar zij het oog op hebben laten vallen, uit een faillissement kopen. In Nederland kan de koper van een bedrijf uit een faillissement immers ervoor kiezen niet alle personeelsleden over te nemen. En kan een koper uit faillissement de activiteiten en de bezittingen van een failliete rechtspersoon kopen, zonder dat er een verplichting bestaat om de bestaande schulden of lopende overeenkomsten zoals leaseovereenkomsten, huurovereenkomsten of arbeidsovereenkomsten (allemaal) over te nemen.

Zo kan een koper uit faillissement enerzijds wel proberen de activa, de activiteiten en de omzet te kopen, maar anderzijds ook proberen die onderneming voort te zetten met een lagere kostenstructuur, juist omdat onder andere niet alle personeelsleden hoeven te worden overgenomen.

Kopers uit faillissement bestempeld als aasgieren

Ik hoor wel eens de vergelijking gemaakt worden dat potentiële kopers van een bijna failliet bedrijf als aasgieren boven het bedrijf cirkelen tot dat het failliet gaat om het vervolgens van de curator te kopen. Die vergelijking vind ik onterecht. Ondernemers die een bedrijf uit faillissement kopen, beperken de economische schade doordat het failliete bedrijf (ook al is het wellicht met minder personeel) wordt voortgezet en je kan geen enkele ondernemer verplichten te investeren in een verlieslatend bedrijf.

Conclusie

In Nederland lijkt mij een wet zoals nu in Frankrijk door het parlement goedgekeurd, weinig zinvol. Naast de praktische bezwaren, kun je potentiële kopers van een bijna failliet bedrijf nu eenmaal niet verplichten een bedrijf vóór het faillissement te kopen met een dan nog te hoge kostenstructuur.

Gelijkaardige publicaties