Wennen aan een nieuwe economie: minder groei, meer techniek
Vier op de vijf Nederlanders zijn opgegroeid in een situatie waarin economische groei min of meer voor zich sprak. Die vanzelfsprekendheid is voorbij, schreef de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) onlangs in een onderzoeksrapport. We zullen moeten wennen aan lagere groeipercentages, toenemende concurrentie en minder gunstige arbeidsperspectieven. Toch biedt de veranderende economie ook nieuwe kansen.
Hoe staan we ervoor?
Kredietbeoordelaar Standard & Poor’s nam onze triple-A-status af, de OESO beschouwt onze economie als ‘zwak’ en de Rabobank voorspelt dat de werkloosheid in ons land verder stijgt. Volgens de WRR is Nederland na ruim een halve eeuw stabiele economische groei en welvaart de afgelopen jaren ruw wakker geschrokken door de meervoudige recessie. Toch steeg de NEVI PMI inkoopmanagersindex onlangs naar het hoogste cijfer sinds 2,5 jaar, tikt de AEX bijna het recordniveau aan en behoort Nederland nog altijd tot de rijkste landen van de wereld. Hoewel de Nederlandse economie vermoedelijk (voorlopig) geen grote groeicijfers meer zal laten zien, kruipen we stilletjes aan uit de recessie. Het CPB voorspelt dat onze economie in 2014 met een half procent groeit.
Mismatch op de arbeidsmarkt
Ondanks de (licht) gunstige vooruitzichten blijft de groei van werkgelegenheid voorlopig uit. Het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) verwacht dat het aantal banen in Nederland met zo’n 14.000 afneemt tot 2018. Hoewel de werkloosheid volgens het CBS in oktober onverwacht sterk bleek te zijn gedaald, zijn economen nog altijd bezorgd over de sterke internationale concurrentie, de nog altijd gaande automatisering en de mismatch op de arbeidsmarkt. Volgens DNB sluiten vraag en aanbod op de Europese arbeidsmarkt sinds de crisis steeds slechter op elkaar aan. Zo meldde pilotenvakbond VNV onlangs dat zo’n 1250 Nederlandse aspirant piloten werkloos zijn, waarvan een deel forse bedragen betaalt om werkervaring op te kunnen doen. Vorige maand werd bekend dat het kabinet het mbo-onderwijs gaat verplichten om het opleidingsaanbod meer af te stemmen op de vraag vanuit de arbeidsmarkt. In het uiterste geval zou het zelfs mogelijk zijn om opleidingen waar geen vraag naar is, te sluiten. Technische opleidingen hoeven zich in elk geval geen zorgen te maken. Terwijl de werkloosheid oploopt, is er nog altijd een tekort aan technici.
Een nieuwe economie biedt nieuwe kansen
Waar liggen de kansen, nu lagere groeicijfers de nieuwe werkelijkheid worden en de concurrentie van andere landen toeneemt? Volgens de WRR is het aantal octrooien per euro die aan onderzoek en ontwikkeling (R&D) wordt besteed, in Nederland het hoogst in de wereld. Toch dreigt het concurrentievermogen van het Nederlandse bedrijfsleven op langere termijn in gevaar te komen nu de investeringen in R&D en ICT dalen, waarschuwt hoogleraar Henk Volberda van de Rotterdam School of Management, Erasmus University op basis van de jaarlijkse Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor. Volgens de WRR kan Nederland inspelen op de nieuwe kansen die de herstellende economie biedt door te investeren in ‘goede opleidingen, goede mensen en veerkrachtige instituties’. Aan de slag!
Dit artikel is geschreven in het kader van de FD Gazellen Awards 2013. Jaarlijks zetten het Financieele Dagblad en Graydon de snelst groeiende bedrijven van Nederland in de spotlight met deze onderscheiding. Deze bedrijven dragen sterk bij aan de werkgelegenheid en het herstel van de Nederlandse economie. Graydon steunt ondernemend Nederland bij hun uitdaging om snelle groei in goede banen te leiden en voorziet de lezers tot aan de finale van de FD Gazellen via dit medium door middel van artikelen, onderzoeken en cases. Hierbij wordt vooral gekeken naar zaken als de juiste inzet van kennis en kapitaal om verdere groei te kunnen realiseren; het bedrijf financieel gezond te houden en de concurrentie voor te blijven.
