Zo maakt u een liquiditeitsprognose

Met een liquiditeitsprognose (ook wel ‘cashflow prognose’) brengt u de verwachte inkomsten en uitgaven voor uw bedrijf in kaart. Het zorgt er samen met uw begin- en eindbalans en uw winst- en verliesrekening voor dat u een goed beeld kunt vormen van de financiële toekomst van uw bedrijf. Uiteraard is het lastig om 100% accuraat in te schatten wat volgend jaar uw inkomsten en uitgaven worden. Bovendien hangt uw voorspelling af van de tools die u gebruikt. Toch is het maken van een voorspelling bijzonder zinvol. En dus: hoe maakt u úw liquiditeitsprognose?

Heeft u te weinig liquide middelen, dan kunt u uw facturen niet betalen en krijgt u te maken met aanmaningen, incassokosten, boetes van de belasting en uiteindelijk misschien zelfs wel een faillissement. Een liquiditeitsprognose geeft u inzicht in de liquide middelen die u in de toekomst heeft, waardoor u deze problemen kunt voorkomen. Een liquiditeitsprognose is daarmee het allerbelangrijkste element van de financiële besturing van uw onderneming. 

Vooral voor startende ondernemers is het verstandig voldoende tijd aan een cashflow prognose te besteden. Starters beschikken meestal over weinig financiële reserves - en vergeten maar al te vaak dat ze al snel 50% van hun bruto winst aan de fiscus moeten afdragen in de vorm van btw en inkomstenbelasting.

Daarnaast is het maken van een prognose interessant als u op zoek bent naar vrij beschikbare cashflow. Dit is het bedrag dat u niet nodig heeft voor lopende verplichtingen - en dus beschikbaar heeft om extra uitgaven en nieuwe investeringen te doen. Door investeringen met een positieve verwachte waarde stijgt de economische kracht van uw onderneming. Vrij beschikbare cashflow is daarom een belangrijke voorwaarde voor bedrijfsgroei.

De liquiditeitsprognose wordt opgesteld met uitgaven en inkomsten, dus de daadwerkelijke geldstromen van een bedrijf. In de kern is het maken van een liquiditeitsprognose dan ook eenvoudig. Het beginsaldo + inkomsten – uitgaven is de hoeveelheid liquiditeiten op een bepaald moment. In de uitwerking zitten hieraan nog wel wat haken en ogen. Kosten zijn niet hetzelfde als uitgaven en opbrengsten niet hetzelfde als inkomsten. Kosten en opbrengsten zijn simpel gezegd de bedragen op de verlies- en winstrekening. Uitgaven en inkomsten zijn de geldstromen die uw bedrijf werkelijk in- en uitgaan. Een paar voorbeelden van veelgemaakte fouten:

• Aanschaf van machines: wel uitgave, geen kosten
• Afschrijvingen: geen uitgave, wel kosten
• Toevoeging aan voorzieningen: geen uitgave, wel kosten
• Aflossing van lening of hypotheek: wel uitgave, geen kosten

In uw liquiditeitsbegroting raamt u uw liquiditeiten over een periode van bijvoorbeeld 1 jaar. Veel korter dan een jaar heeft geen zin. Stel dat u een begroting over het komende kwartaal zou maken, dan heeft u immers maar weinig tijd om bij te sturen. Binnen een periode van 1 jaar kunt u dat wel, waarbij u bijvoorbeeld mutaties per maand kunt berekenen. Zo kunt u ver vooruit voor iedere maand een prognose maken van uw verwachte hoeveelheid liquiditeiten. 

Er zijn meerdere manieren om een liquiditeitsbegroting op te stellen, maar een veelgebruikte vorm maakt gebruik van drie verschillende soorten inkomsten en uitgaven. Deze komen bij de stappen in de volgende paragraaf terug:

1. Bedrijfsactiviteiten, zoals inkoop en verkoop.
2. Investeringen, bijvoorbeeld in bedrijfshuisvesting of apparatuur. De verkoop hiervan kan geld opbrengen.
3. Financiering, zoals de geldstromen van en naar schuldeisers en het aandelenkapitaal.
   

Door alle verwachte geldstromen bij elkaar op te tellen, kunt u inzicht krijgen in hoe uw cashpositie naar verwachting verloopt. Volg daarvoor de volgende 7 stappen:

1. Neem de het beginsaldo van een bepaalde maand.
2. Bepaal de inkomsten en uitgaven uit uw bedrijfsactiviteiten.
3. Bepaal wanneer u gaat investeren en extra geld gaat lenen - en wanneer u verplicht bent aflossingen van leningen te betalen. 
4. Tel alle ontvangsten en alle uitgaven per maand of kwartaal op.
5. Bereken het verschil tussen de inkomsten en uitgaven per maand of kwartaal. Als u uw ontvangsten en uitgaven van elkaar aftrekt, telt u het beginsaldo van uw rekening-courantkrediet hierbij op. Is dit negatief, dan trekt u dit saldo er vanzelfsprekend vanaf. Tel hier tenslotte uw ontvangsten uit extra leningen bij op en trek aflossingen hiervan af. 
6. Beslis of maatregelen nodig zijn. Door het eindsaldo van uw bank te vergelijken met de toegestane kredietlimiet kunt u per maand of kwartaal bepalen of er sprake is van een overschot of een tekort aan liquide middelen. Zo kunt u op tijd bijsturen en bijvoorbeeld een lening afsluiten vóór er betalingsproblemen ontstaan.
7. Blijf monitoren. Probeer de begrote cijfers regelmatig te vergelijken met de werkelijke netto toename in cash. Zo kunt u beoordelen of uw verwachtingen realistisch waren en kunt u uw schattingen vervolgens nog nauwkeuriger maken.