Loonbeslagen
Terug naar overzicht
blog

DNB waarschuwt voor Bitcoin

De Nederlandsche Bank (DNB) waarschuwt banken en betaalinstellingen voor de risico’s van transacties in bitcoins en vergelijkbare virtuele valuta’s. Financiële instellingen die zelf in virtuele valuta’s investeren of betrokken raken bij virtuele valuta-ondernemingen zouden volgens DNB onbedoeld witwassen kunnen faciliteren. De toezichthouder heeft strenge controles aangekondigd.

Het risicoprofiel van virtuele valuta’s

Virtuele valuta’s zijn digitale eenheden zonder centrale uitgever, zoals een bank, en zonder toezicht. De bekendste is de bitcoin. Virtuele valuta’s kunnen (vooralsnog beperkt) worden gebruikt als betaalmiddel, zoals bij de Nederlandse website Thuisbezorgd.nl. Eind vorig jaar waarschuwde DNB consumenten voor de risico’s van virtuele valuta. Zo is de wisselkoers volatiel (sterk schommelend), is het depositogarantiestelsel niet van toepassing en is er geen centrale uitgever die –indien nodig– aansprakelijk kan worden gesteld. Eind vorige maand oordeelde de rechtbank Overijssel dat een koper van bitcoins die niet werden geleverd, geen recht had op schadevergoeding als compensatie voor de gestegen koers.

In Nederland wordt de bitcoin niet als wettig betaalmiddel gezien, maar als ruilmiddel, net zoals goud of zilver. 

Bitcoins gebruikt voor criminele doeleinden

Overheden houden virtuele valuta nauwlettend in de gaten. Omdat transacties in virtuele valuta’s niet of nauwelijks herleidbaar zijn tot personen, vrezen zij dat virtuele valuta’s mogelijk worden gebruikt voor criminele doeleinden. Die angst blijkt niet onterecht, want vorig jaar werd de eigenaar van de website Silk Road opgepakt, een ondergrondse marktplaats waar gebruikers handelden in illegale goederen, zoals drugs en valse identiteitsbewijzen, met de bitcoin als betaalmiddel.

Ook berichtte RTL Nieuws begin dit jaar over de mogelijkheid om online een mitrailleur te kopen met bitcoins. Toch liet minister Opstelten van Veiligheid en Justitie in de beantwoording van Kamervragen weten de opvatting dat de politiek zich zou moeten uitspreken over een verbod op virtuele valuta’s, niet te delen. Financiële transacties ten behoeve van criminele activiteiten zijn immers niet voorbehouden aan ‘cryptografische betalingsvormen’; ook met reguliere valuta vinden criminele activiteiten plaats

Bitcoin als schakel in witwasproces

Ook DNB liet eind vorig jaar weten de opkomst en toenemende populariteit van virtuele valuta’s met aandacht te volgen. De toezichthouder stelde toen echter dat virtuele valuta’s buiten de reikwijdte van de Wet op het financieel toezicht (Wft) vallen en dat DNB zodoende geen toezicht houdt op virtuele valuta’s of ondernemingen die hierin handelen. Maar in een recent nieuwsbericht waarschuwt DNB banken en financiële instellingen echter wel voor afgeleide integriteitsrisico’s bij (indirecte) betrokkenheid van handel in virtuele valuta’s. Vanwege de anonimiteit van de gebruikers zouden virtuele valuta’s aantrekkelijk zijn als schakel in een witwasproces. DNB laat weten banken en betaalinstellingen ‘die toch besluiten op enigerlei wijze betrokken te raken bij virtuele valuta-ondernemingen of zelf in virtuele valuta’s te investeren’ streng te zullen toetsen op naleving van geldende regelgeving, en noemt hierbij onder andere de Wwft (Wet ter voorkoming van Witwassen en Terrorismefinanciering) en de Wft. 

Dit jaar zal DNB beoordelen in hoeverre de betreffende instellingen de integriteitsrisico’s beheersen. De beheersing dient volgens de toezichthouder effectieve maatregelen te bevatten ten aanzien van cliëntacceptatie en monitoring van nieuwe innovatieve aanbieders. Daarmee lijkt DNB deels terug te komen op haar eerdere standpunt dat zij geen toezicht houdt op virtuele valuta’s of ondernemingen die hierin handelen.

Gelijkaardige publicaties