Een sneller en efficiënter Bibob-proces voor gemeenten

Veel gemeenten ervaren uitdagingen rondom de Bibob-procedures. Met de oplossingen van GraydonCreditsafe kunnen gemeenten snel onderzoek doen en met de juiste informatie.

3 Min
08/06/2023

De wet Bibob is sinds 2003 van kracht. Hiermee kunnen bestuursorganen, zoals gemeenten, voorkomen dat criminelen misbruik maken van hun dienstverleningen. Denk aan dienstverleningen als het aanvragen van vergunningen voor een horeca-onderneming of aan subsidies. Dankzij Wet Bibob hebben gemeenten meer armslag om onderzoek te doen naar de integriteit van een aanvrager. Zo stimuleert de gemeente duurzame projecten en wordt fraude en negatieve publiciteit voorkomen. Hoewel het goed is dat gemeenten een sterkere informatiepositie hebben, brengt het tegelijkertijd ook uitdagingen met zich mee. Enerzijds kost een Bibob-proces veel tijd en geld. Bovendien worstelen veel gemeenten met vragen als: Hoe ziet een goede Bibob-procedure eruit? Wat zijn goede bronnen? Wanneer draag je een aanvraag over aan Bureau Bibob en hoe zorg je voor een eenduidig en efficiënt beleid?

Chapter 1

Wet Bibob uitleg: een beknopte samenvatting

Bibob staat voor ‘Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur’. Deze wet is in het leven geroepen, omdat in het verleden bleek dat criminele organisaties soms misbruik maken van vergunningen en subsidies. Een - op het eerste gezicht - betrouwbare partij deed een aanvraag voor een vergunning of subsidie. Na goedkeuring van de aanvraag werd de subsidie of vergunning vervolgens misbruikt om bijvoorbeeld geld wit te wassen. Op deze manier kwam crimineel geld terecht in de bovenwereld. Dankzij de Wet Bibob hebben bestuursorganen, zoals gemeenten, recht om informatie te verzamelen en een verzoek tot vervolgonderzoek in te dienen bij Bureau Bibob.

Chapter 1

Bibob-procedure: de uitdagingen van gemeenten

Hoewel een sterkere informatiepositie gemeenten meer armslag geeft, begeven gemeenten zich in een lastig speelveld. Enerzijds wil de gemeente commercieel vastgoed, werkgelegenheid, winkels en horeca stimuleren en het ondernemers zo makkelijk mogelijk maken. Anderzijds wil de gemeente wel dat deze projecten duurzaam en fraude-vrij zijn. Maar omdat een Bibob-procedure veel tijd in beslag neemt, leidt dit weer tot kosten en ontevredenheid bij ondernemers.

Daarnaast schrijft de wet niet voor hoe gemeenten vooronderzoek moeten doen, op welke criteria ze tijdens een Bibob-procedure moeten letten en wanneer het moet worden overgedragen aan Bureau Bibob. Dat zorgt ervoor dat het Bibob-proces niet alleen per gemeente verschilt, maar zelfs per onderzoeker binnen de gemeente. Waar de ene onderzoeker genoegen neemt met 1 zoekactie in Google, spit de ander alle openbare bronnen door.

Bovendien kost het doen van onderzoek veel tijd. Klakkeloos elke aanvraag doorzetten naar Bureau Bibob is ook geen optie, omdat dit het Bibob proces kostbaarder en trager maakt.

Ook is de wet onlangs verruimd, waardoor gemeenten nu nog meer projecten moeten toetsen aan de hand van wet Bibob.

De uitdagingen van gemeenten rondom Bibob-procedures in een notendop:

  • Bibob kan ondernemerschap remmen.
  • Bibob-vooronderzoek kost veel tijd.
  • Er is geen eenduidig beleid, waardoor uitkomsten per onderzoeker verschillen.
  • Aanvraag bij Bureau Bibob kost veel geld.
  • Aantal Bibob-aanvragen neemt toe.
Chapter 1

Snel en effectief Bibob-proces voor gemeenten

Gemeenten zijn erbij gebaat om enerzijds snel onderzoek te doen en anderzijds de juiste informatie in kaart te hebben. Met het onderstaande Bibob-proces en onze Bibob-oplossing helpt GraydonCreditsafe gemeenten bij een snel en eenduidig beleid, om zo ondernemerschap te stimuleren, fraude te voorkomen en kosten/tijd te besparen. Met een paar drukken op de knop brengen Bibob-onderzoekers alle informatie inzichtelijk, om te bepalen of vervolgonderzoek bij Bureau Bibob nodig is.

In drie stappen brengt u de volgende informatie via de Bibob-oplossing in kaart:

Stap 1. Met wie heb je te maken?: Een goed Bibob-onderzoek begint met het in kaart brengen van de aanvrager. Wat zijn de bedrijfsgegevens? Wie is de bestuurder? Is deze bestuurder betrokken geweest bij faillissementen of fraude? Een ondernemer zal wellicht niet altijd het achterste van zijn of haar tong laten zien. Met dit soort inzichten kunt u de ondernemer goed aan de tand voelen. Hoe ziet bovendien de jaarrekening eruit? Betaalt hij of zij netjes en op tijd de rekeningen? Als alle cijfers op rood staan, brengt dit risico met zich mee bij het starten van een nieuwe onderneming.

Stap 2. Hoe ziet het netwerk eruit?: In het verleden is gebleken dat - op het eerste oog - bonafide partijen aanvragen deden voor criminele organisaties. Daarom is het belangrijk om ook het netwerk van de bestuurder in kaart te brengen tijdens een Bibob-procedure. Welke andere ondernemingen heeft het bestuur? Wat is er bekend over deze ondernemingen? Welke andere BV’s staan ingeschreven op dit adres en zijn dit zogenaamde ‘risico-adressen’?

Stap 3. Wie is de UBO?BV-structuren zitten soms complex in elkaar en daarom is het lastig te bepalen wie er uiteindelijk aan de touwtjes trekt. De UBO, oftewel de uiteindelijk belanghebbende, heeft mogelijk banden met een omstreden politieke organisatie, staat op sanctielijsten of komt negatief voor in de media. Ook dit wilt u tijdens het vooronderzoek voor een Bibob-proces goed in kaart brengen.

Chapter 1

Bibob-oplossing bespaart tijd en beperkt willekeur

Hoewel veel van de bovenstaande informatie via openbare bronnen beschikbaar is, kost het veel tijd en bovendien is de informatie soms lastig te achterhalen. Met het Bibob-pakket van GraydonCreditsafe brengt u dit met een paar kliks in kaart. Bovendien zorgt u hiermee dat uw afdeling eenduidig te werk gaat en voorkomt u willekeur.

“Voorheen waren we altijd lang bezig om een goed beeld te krijgen van de ondernemer en het netwerk. Nu kost een aanvraag veel minder tijd. Bovendien kunnen we onze beslissingen veel beter onderbouwen. We hoeven er niet meer simpelweg vanuit te gaan dat de ondernemer altijd alles keurig aangeeft en hebben haakjes voor een beter gesprek.”


Een gemeente uit Noord-Holland over onze Bibob-oplossing

Bij GraydonCreditsafe bieden we sinds enige tijd het Gemeentepakket aan: een set standaardoplossingen waarmee gemeenten in staat zijn om op basis van objectieve data en feitelijke gegevens een risico-inschatting te maken van nieuwe én bestaande ondernemers in hun regio. 

Benieuwd naar de Bibob-oplossingen van GraydonCreditsafe voor gemeenten?

Onze consultants vertellen u hier graag meer over.

Gerelateerde blogartikelen

De laatste trends in credit, risk en data management.