De Sanctiewet (officieel: Sanctiewet 1977) stelt wettelijke eisen aan (financiële) instellingen om hun integriteit te waarborgen en zo ongewenste handel, witwassen en terrorisme te bestrijden. Met de wet geeft Nederland op nationaal niveau uitvoering aan internationale sanctieregimes, zoals die van de Verenigde Naties en de Europese Unie. Organisaties die onder de wet vallen, moeten hun relaties identificeren en passend actie ondernemen als deze relaties op een sanctielijst voorkomen - en dus verdacht zijn. Vanwege de complexiteit van deze wetgeving en de communicatie rondom de eisen, leest u in deze wiki de belangrijkste zaken die u moet weten over de Sanctiewet.
De Sanctiewet is van toepassing op onder andere banken, verzekeraars, wisselinstellingen, pensioenfondsen, trustkantoren, leasemaatschappijen en casino’s . De volledige en actuele lijst is hier te vinden.
De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) houden toezicht op het naleven van de Sanctiewet. Ze doen dit via de Regeling Toezicht Sanctiewet 1977 die voorschrijft dat (financiële) instellingen moeten controleren of hun relaties voorkomen op sanctielijsten uit EU-verordeningen, besluiten van de minister van Buitenlandse Zaken of bijvoorbeeld resoluties van de VN Veiligheidsraad. DNB beoordeelt vooral of de genomen maatregelen toereikend zijn.
Blijkt een relatie verdacht, dan zijn verschillende financiële sancties mogelijk. In de verordeningen van de Europese Unie staan de volgende sancties:
Organisaties die niet aan de Sanctiewet voldoen, kunnen een dwangsom of bestuurlijke boete opgelegd krijgen. Zelfs een strafrechtelijke aangifte behoort tot de mogelijkheden. In juni 2014 kreeg de Franse bank BNP Paribas nog een boete van 6,5 miljard euro voor het overtreden van Amerikaanse handelssancties tegen Iran, Soedan, Cuba en Myanmar.
Organisaties moeten kunnen nagaan of hun relaties voorkomen op sanctielijsten en moeten DNB daarover direct kunnen informeren. Ze zijn verplicht de controle uit te voeren, maar mogen zelf bepalen of ze dit handmatig of elektronisch doen - en met welke frequentie. De volgende handvatten zijn daarbij van belang:
Als wordt geconstateerd dat een relatie op een sanctielijst voorkomt, moet de instelling direct actie ondernemen. Wat voor actie precies, hangt af van de bepalingen in de sanctieregeling en de aard van de dienstverlening. Denk bijvoorbeeld aan het blokkeren van een verzekeringspolis, het beëindigen van een krediet of het bevriezen van een bankrekening. Daarnaast moet de ‘hit’ direct met een speciaal meldformulier aan DNB worden doorgegeven. DNB beoordeelt de melding vervolgens. Als er inderdaad sprake is van een hit, stuurt DNB de melding door naar de minister van Financiën. De gegevens die bij de melding moeten worden doorgegeven zijn:
Regelmatig wordt de Sanctiewet gewijzigd en geactualiseerd. De laatste wijzigingen zijn van kracht geworden per 1 januari 2015 en er zijn kamerstukken ingediend voor nieuwe wijzigingen. Welke wijzigingen zijn doorgevoerd en wanneer, kunt u hier bekijken.
Het voldoen aan de Sanctiewet is een arbeidsintensief traject. Er zijn echter mogelijkheden om het werk te verlichten. Graydon biedt bijvoorbeeld de automatiseringsoplossing customer due diligence. Deze software kan voor u worden geïnstalleerd, zonodig zelfs geïntegreerd in uw eigen credit risk proces. Hiermee:
Voorafgaand aan het automatiseren van uw due diligence beleid, verrijkt, analyseert en screent Graydon eenmalig uw volledige portefeuille, zodat u met een ‘schone lei’ begint.
De naleving van de Wwft wordt steeds strenger gecontroleerd. Vaak zonder aankondiging. Voldoet u niet aan uw wettelijke verplichtingen, dan riskeert u een forse geldboete, een dwangsom of zelfs strafrechtelijke vervolging. Maar zover hoeft het niet te komen!