Double Irish Dutch Sandwich. Ontwikkelingen in 2014

Vorig jaar november schreef ik een artikel over de manier waarop veel multinationals belasting ontwijken door gebruik te maken van Nederlandse belastingvoordelen; het zogenaamde Double Irish Dutch Sandwich. Door het oprichten van een brievenbusfirma in Nederland geniet men van voordelen als het ontbreken van heffing op royalty’s of een vermindering van winstbelasting. Het gaat hier dus echt om ontwijking en niet ontduiking. Europarlementarier Algirdas Semeta stelde deze (legale) belastingroute in november 2013 aan de kaak. Wat is er gebeurd sindsdien?

In november 2013 maakte de Europese Commissie (EU) bekend een einde te willen maken aan de belastingvoordelen van internationaal opererende bedrijven. Aan lokale vestigingen mag alleen belastingvrijstelling worden verleend mits er wel belasting wordt betaald door de moedermaatschappij. De EU gaf destijds zelf al aan dat de voorstellen niet waterdicht zouden zijn. De regels hebben alleen betrekking op bedrijven met structuren tussen EU-landen. Uit de laatste ontwikkelingen blijkt dan ook dat bedrijven nieuwe manieren vinden om de deze regels te omzeilen. 

Waarom doen bedrijven aan belastingontwijking? 

Bedrijven ondernemen momenteel nieuwe stappen om fiscaal voordeel te verkrijgen. Om, met name, de Amerikaanse multinationals die dit doen te begrijpen moet u weten dat het belastingtarief voor Amerikaanse bedrijven het hoogst is van alle landen in de Westerse wereld. Een tweede factor is dat veel van het geld over de grens wordt verdiend. Dat geld wordt aan lokale belastingen onderworpen maar moet, wanneer het teruggehaald wordt naar de thuisbasis, ook nog langs de Amerikaanse fiscus. 

Bedrijven ondernemen momenteel nieuwe stappen om fiscaal voordeel te verkrijgen en om het Amerikaanse belastingtarief te omzeilen.

De nieuwste rage: overnames van Europese concurrenten

De nieuwste rage onder Amerikaanse multinationals is het overnemen van een Europese concurrent. Doel: het verplaatsen van het (belastingtechnische) hoofdkantoor naar dat land, zodat het in het buitenland verdiende geld daarheen kan worden getransporteerd. De (hoge) Amerikaanse belasting wordt zodoende vermeden. 

Farmasector loopt voorop in 2014

Met name de farmaceutische lijkt in te springen op deze vorm van belastingontwijking. Zo was er sprake van een overname van de Engelse farmaceut AstraZenica door  het Amerikaanse Pfizer. Pfizer zag uiteindelijk af van een verder bod vanwege weerstand bij AstraZeneca en de eigen aandeelhouders.

Een soortgelijke deal tussen Farmaceut AbbVie en het Engelse Shire, ter waarde van 46 miljard euro, ging vorige week wel door. Maar ook Mylan en Abbott (waarvan de holding in Nederland komt) en Medtronic en het Ierse Covidien kwamen hiermee in het nieuws.

Dat met name de farma eerste stappen hierin zet heeft twee redenen: enerzijds heeft deze industrie het geld om grote overnames te doen. Anderzijds kan de omzet ineens in gevaar komen door, zoals het geval was bij Abbvie, het aflopen van patenten op medicijnen.

Hoe nu verder? 

Zoals de EU in 2013 al voorspelde zitten er nog genoeg mazen in de wet om belastingontwijking voort te zetten. Wel geeft de Commissie met de nieuwe regels een duidelijk signaal. Wederom is de Amerikaanse schatkist momenteel het kind van de rekening. Ik verwacht dan ook eerder een actie omtrent deze gang van zaken vauit Amerikaanse hoek dan vanuit Europa. Wat denkt u? 

• Meer lezen over de manier waarop bedrijven belasting ontduiken via Nederland? Lees dan dit artikel.